حتماً برای شما هم پیش آمده است که پس از شکسته تخمه و پسته با دندان، برخورد توپ با صورت، فشار دادن دندان‌ها بر روی یکدیگر و … دچار دندان درد شده اید. این دندان دردها در اثر ضربه ایجاد می‌شوند و در وهله اول، منشاء اصلی آسیب، مشخص نیست. بهترین کار، آگاهی از روش‌های اورژانسی درمان دندان درد در اثر ضربه تا رسیدن به یک کلینیک دندانپزشکی مجهز است.
برخورد ضربه به دندان یا ترومای خارجی دندان می‌تواند کاملاً دردناک بوده و برای شما همراه با شوک باشد. در حالیکه اکثر آسیب های وارده به دندان در حین ورزش اتفاق می‌افتد، اما زمین خوردن ناگهانی، وزش باد شدید و … هم می‌تواند عامل ایجاد فشار و ضربه به دندان باشد.
اگر این ضربه منجر به افتادن دندان شود، می‌تواند باعث خونریزی و درد شدید و حمله عصبی به فرد بیمار شود. بهرحال، فارغ از اینکه علت درد دندان پس از ضربه چیست، در اینجا به راهکارهای درمان دندان درد در اثر ضربه اشاره می‌کنیم.
ترک خوردن دندان در اثر ضربه
هنگامی که دندان شما به دلیل ضربه ترک می‌خورد، میزان حساسیت ممکن است به عمق ترک بستگی داشته باشد. اگر این خراش درون مینای دندان که خارجی ترین لایه دندان است، به ندرت نسبت به غذاهای سرد حساسیت خواهید داشت، اما ممکن است به دلیل ضربه ای که تجربه کرده اید، دندان شما نسبت به تماس نیز حساس بوده و احساس تیزی روی دندان خود داشته باشید.
تغییر رنگ دندان در اثر ضربه
اگر تراشه در عمق لایه دوم دندان، یعنی لایه عاج باشد، می توانید علاوه بر حساسیت تماسی، احساس حساسیت به سرما یا غذاهای گرم را نیز داشته باشید. در این موارد بسته به شدت شکستگی، درمان‌های پر کردن دندان یا روکش توصیه می‌شود. این دندان ممکن است به مرور زمان رنگ آن تیره شود و این به دلیل ضربه وارد شده، طبیعی است. اگر دندان دچار آبسه شود یا درد کاهش نیابد، ممکن است برای برداشتن عصب آسیب دیده به عصب کشی روی این دندان نیاز داشته باشید.
آسیب به عصب دندان
اگر ترک ایجاد شده روی دندان کاملاً عمیق باشد، ممکن است از لایه مینای دندان فراتر رفته و عصب داخل دندان را در معرض آسیب قرار دهد. این آسیب می تواند بسیار دردناک باشد زیرا عصب دندان بسیار حساس است. با تغییر دما و در صورت تماس دندان در ناحیه آسیب ایجاد شده، احساس درد خواهید کرد. قرار گرفتن در معرض چنین ضربه‌ای منجر به نیاز به حذف عصب از طریق فرایندی به نام عصب‌کشی خواهد داشت زیرا عصب در معرض محیط دهان قرار گرفته است. برای افزایش طول عمر دندان، روکش بعد از عصب‌کشی توسط دندانپزشک توصیه می‌شود.
لق شدن دندان در اثر ضربه
دندان‌ها اگر به سمت جلو هل داده شوند، بلندتر و اگر به سمت عقب هل داده شوند، کوتاهتر به نظر می‌رسند. هرچه سریعتر برای جایگذاری دندان لق‌شده در جای صحیح خود، به دندانپزشک مراجعه کنید، این عمل راحت‌تر انجام خواهد شد. وقتی دندانهای شما به یکدیگر اسپلینت می‌شود، از ایجاد فشار مضاعف به دندان آسیب دیده و در نتیجه حرکت آن در طول دوره بهبودی جلوگیری می‌شود. دندانپزشک این دندان‌ها را پس از مدت مشخصی، بسته به شدت ضربه و تروما، دوباره معاینه می‌کند. لازم است بدانید که این نوع تروما می‌تواند باعث آسیب به ریشه و نیاز به عصب کشی شود.
اولسیون (افتادن) دندان
اگر دندان از لثه خارج شود، مهمترین و اولین نکته، مراقبت از فردی است که ضربه دیده است. توجه به این نکته مهم است که دندان در خارج از ریشه نیز سلول های زنده دارد. این موارد در مورد کاشت مجدد دندان در لثه نیز بسیار مهم است. در صورت امکان برای تمیز نگه داشتن ریشه دندان از دست زدن به سطح ریشه خودداری کنید. اگر ریشه دندان کثیف است، دندان را به آرامی تمیز کنید و با آب تمیز یا شیر بشویید. سعی کنید قبل از مراجعه به دندانپزشک، دندان را در ظرف تمیز و پر از شیر قرار دهید. این بهترین روش برای انتقال دندان شما به مطب دندانپزشکی است و در صورت امکان، کاشت مجدد دندان است.
هرچه دندان، مدت زمان بیشتری از لثه خارج باشد، علائم حیاتی دندان کمتر می شود. در حالت ایده آل، دندان باید ظرف یک ساعت پس از ضربه، دوباره جایگذاری شود. هدف بلند مدت این است که دندان ارتباط سالم با استخوان و لثه های نگهدارنده برقرار کند. از آنجا که دندان از خون و منبع عصبی جدا شده است، برای برداشتن بافت عصبی آسیب‌دیده باقیمانده به عصب‌کشی نیاز دارد. نکته اساسی این است که کاشت مجدد دندان در صورت امکان، فقط در بزرگسالان انجام می‌شود و انجام این کار برای دندانهای شیری امکان‌پذیر نیست.
درمان فوری درد ناشی از ضربه به دندان
هنگام تجربه اورژانس دندانپزشکی، قطعاً باید به زمان توجه ویژه داشته باشید. در اینجا برخی از مواردی وجود دارد که باید بلافاصله پس از تجربه یک موقعیت اضطراری دندانپزشکی و برای درمان دندان درد در اثر ضربه انجام دهید:
آرامش خود را حفظ کنید
وحشت بر عملکرد شما تأثیر می گذارد و شما را از اقدامات لازم برای درمان آسیب بازمی دارد. سعی کنید خود را کنترل کنید و آرام باشید. با دندانپزشک تماس بگیرید و شرایط را برای وی توضیح دهید. به توصیه‌های دندانپزشک جهت اقدامات فوری اولیه توجه کنید. به طور کلی همیشه سعی کنید شماره تماس دندانپزشک خود را برای مواقع اورژانسی ذخیره داشته باشید.
دهان خود را بشویید
هنگامی که دندان از بین می رود، یا اگر بافت های نرم دهان آسیب دیده است، ممکن است خونریزی زیادی داشته باشید. دهان خود را با آب سرد بشویید تا خون، میکروب ها و بقایای وارد شده شسته شود. برای کاهش تورم و فشار آوردن به ناحیه آسیب دیده و برای درمان دندان درد در اثر ضربه بهتر است از یک بسته سرد یا پارچه دستشویی مرطوب استفاده کنید. همچنین می توانید از یک قطعه گاز تمیز برای پوشاندن زخم استفاده کنید تا خونریزی را کاهش می دهد و به تشکیل لخته کمک می کند.
